Author: Academy of Moral and Political Sciences

ดร.รวิช ตาแก้วภาคีสมาชิก แนวความคิดที่แตกต่างในการอบรมเรียนรู้โลกและชีวิต สร้างทรรศนะการมองโลกและชีวิตที่แตกต่างกัน สภาพปัญหาสังคมไทยเป็นภาพส่วนย่อยของสังคมโลก ความแตกต่างทางความคิดสร้างทรรศนะในการรับรู้สุนทรียภาพของชีวิตที่แตกต่าง คนไทยยุคใหม่กับยุคเก่าจึงมีทรรศนะที่แตกต่างกัน  ท่ามกลางความแตกต่างในการมองโลกและชีวิตทำอย่างไรให้ผู้คนอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข แนวคิดการรับรู้ทางสุนทรียศาสตร์มีสองแนวคิด คือการรับรู้สุนทรียศาสตร์แบบทางตรงและทางอ้อม การรับรู้สุนทรียศาสต์แบบทางตรงเป็นวิธีการรับรู้และเรียนรู้สุนทรียะตามแนวคิดแบบตะวันตกซึ่งเป็นการรับรู้ เรียนรู้จากสิ่งภายนอกตนเองและแสดงออกตามสิ่งที่ตนชอบและรับรู้ได้ มีข้อดีคือเป็นการรับรู้และเรียนรู้ที่สามารถรับรู้ร่วมกันกับผู้อื่นได้ และการรับรู้สุนทรียศาสต์แบบทางอ้อมเป็นวิธีการรับรู้และเรียนรู้สุนทรียะตามแนวคิดแบบตะวันออก ซึ่งเป็นการรับรู้ เรียนรู้จากรูปแบบสัญลักษณ์เฉพาะตามประเพณี วัฒนธรรมร่วมกับการเข้าใจตนเองซึ่งเป็นสิ่งภายในและเชื่อมโยงไปสู่สิ่งภายนอก แนวคิดในการสร้างสุนทรียภาพของชีวิตที่แท้คือการสร้างความสุขแท้ตามความเป็นจริงตามสัญชาตญาณปัญญามนุษย์ แนวทางการสร้างความสอดคล้องในสังคมยุคใหม่กับยุคเก่าคือ การสร้างการรับรู้ เรียนรู้ทางสุนทรียภาพให้แก่เยาวชนด้วยการผสมผสานความรู้จากภายนอก(แนวคิดการสร้างระบบการรู้ตามแบบตะวันตก)และความรู้จากภายใน(แนวคิดการสร้างระบบการรู้ตามแบบตะวันออก) โดยการใช้หลักความสอดคล้อง สมดุลตามครรลองของแต่ละบุคคลให้เกิดขึ้นจากการเข้าใจตนเองและเรียนรู้ตนเอง เพื่อสร้างการตระหนักรู้ว่า รู้อะไร …

ศ.อรุณรัตน์ วิเชียรเขียวภาคีสมาชิก ดินแดนล้านนา-เชียงใหม่ เอกสาร จีนเรียกว่า “ปาไป่สีฟู” ปรากฏใน “จดหมายเหตุประจำรัชกาล” ของจักรพรรดิจีนตั้งแต่สมัยราชวงศ์หยวน  เรียกว่า “หยวนสื่อ” และเอกสารสมัยราชวงศ์หมิง หรือ “จดหมายเหตุประจำรัชกาล” เรียกว่า “หมิงสื่อ”   อาลักษณ์ของราชสำนักจีนบันทึกพระราชกรณียกิจต่าง ๆ ของจักรพรรดิทุกวัน  พร้อมกับลงวันที่  เดือน และปีศักราช  จดหมายเหตุประจำรัชกาลของจีนจึงเป็นเอกสารหรือหลักฐานทางสำคัญประวัติศาสตร์  จดหมายเหตุฯได้บันทึกถึงความสัมพันธ์ระหว่างล้านนากับราชสำนักจีน ตั้งแต่สมัยจักรพรรดิคุบไลข่าน  …

ศ. ดร.มนัส สุวรรณราชบัณฑิต ภูมิศาสตร์ (Geography) ซึ่งเป็นศาสตร์ที่ว่าด้วยพื้นดินหรือพื้นโลกสามารถแบ่งสาระได้ออกเป็น 3 แขนงคือ ภูมิศาสตร์กายภาพ (Physical Geography) ภูมิศาสตร์มนุษย์ (Human Geography) และเทคนิคทางภูมิศาสตร์ (Techniques in Geography)  ในแขนงภูมิศาสตร์มนุษย์เองยังสามารถแบ่งออกเป็นแขนงย่อยได้อีกหลายแขนงย่อย  ภูมิศาสตร์การตั้งถิ่นฐาน (Geography of Settlement) คือหนึ่งในแขนงย่อยเหล่านั้น  ในฐานะราชบัณฑิตสาขาวิชาภูมิศาสตร์มนุษย์ …

ศ.สุกัญญา สุดบรรทัดภาคีสมาชิก ปัจจุบันมีคนจำนวนมากใช้อินเทอร์เน็ตโดยมองไม่เห็นบางสิ่งที่ซ่อนอยู่ นั่นคือปรากฏการณ์อันเป็นผลจากกลไกข่าวสารขับเคลื่อนไปพร้อมกับกลไกของเกม กลไกข่าวสารประกอบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่คำนวณจับฟองข่าวสารในบริบทเดียวกันเข้ามาหากลุ่มเดียวกัน สร้างคลื่นอิทธิพลที่มองไม่เห็นแต่มีพลังอำนาจมาก เรามองไม่เห็นกลไกคอมพิวเตอร์ที่ลอบจดจำการกระทำของเรา แต่เราก็พอใจกับสิ่งที่คอมพิวเตอร์ส่งมาให้ เราเป็นเพียง”ผู้ใช้” ที่ไม่เคยเข้าใจความลึกลับและสลับซับซ้อนของสื่อสังคม บทความนี้วิเคราะห์กลไกข่าวสารในเรื่องฟองสบู่ ห้องเสียงสะท้อน จินตทัศน์ ผู้มีอิทธิพล ผู้ติดตาม และวงคลื่นอิทธิพลของชุมชนออนไลน์ ปัจจัยเหล่านี้ประกอบสร้างชุมชนที่มองไม่เห็น ครั้นผนวกกับทฤษฎีของเกมซึ่งกล่าวถึงการเล่นและผู้เล่นในโลกของเกมก็จะทำให้เห็นภาพความลึกและความลับของสื่อสังคมในที่สุดบทความนี้เน้นบริบทการสื่อสารการเมืองเพื่อเป็นข้อเตือนใจให้เราใช้สติและปัญญาเหนือกลไกคอมพิวเตอร์ รู้เท่าทันการนำสื่อไปใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตัว และสามารถออกจากเกมการต่อสู้และการทำลายล้างทางการเมืองมาสู่ระนาบของกระบวนการที่ช่วยกันค้นหาทางออกแบบสันติวิธี

รศ.สิวลี ศิริไลราชบัณฑิต สังคมปัจจุบันช่วงเวลาคริสต์ศตวรรษที่ ๒๑ เกือบทั่วโลกเป็นสังคมนวัตกรรม ซึ่งหมายถึง เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทมากยิ่งขึ้นในทุกด้านของชีวิตมนุษย์ มีการคิดค้นสิ่งใหม่ ๆ การสร้างสิ่งเดิมให้เปลี่ยนไป การสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ รวมไปถึงแนวความคิด วิธีทำงาน เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทสำคัญ การดำเนินชีวิตมีความสะดวกสบายมากยิ่งขึ้นทุกด้าน  การมุ่งเสริมสร้างให้คนในสังคมเป็นคนเก่ง มีความสามารถที่จะอยู่และใช้เทคโนโลยีได้ถือเป็นเรื่องสำคัญ คำถามสำคัญประการหนึ่งที่เกิดขึ้นคือ ปรัชญาซึ่งเป็นเรื่องของความคิดในขอบข่ายของวิชามนุษยศาสตร์จะยังคงมีประโยชน์และใช้ได้อย่างไรในสังคมนวัตกรรม  ทั้งนี้ เพราะคนส่วนหนึ่งมีความเข้าใจผิดต่อปรัชญาและมองไม่เห็นประโยชน์  การพิจารณาหาคำตอบเรื่องนี้ขึ้นอยู่กับประเด็นสำคัญหลายประการคือ ความเข้าใจความหมายของปรัชญา ลักษณะสำคัญของปรัชญา พัฒนาการของปรัชญาจากอดีตมาถึงปัจจุบัน การเข้าใจความเปลี่ยนแปลงของสังคม …

ผศ. ดร.ปฐมาภรณ์ บุษปธำรงราชบัณฑิต บทความนี้เป็นการศึกษาสวัสดิการสังคมในสังคมไทยโดยเน้นที่กลุ่มผู้สูงอายุ เนื่องจากวัยสูงอายุนั้นเป็นวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงหลายด้านทั้งทางร่างกายและจิตใจ ผู้สูงอายุจึงต้องการการดูแลและเอาใจใส่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากลูกหลาน ญาติ และสังคมส่วนรวม การเปลี่ยนแปลงในสังคมไทยที่ผ่านมาเป็นการเปลี่ยนแปลงสู่สังคมสูงอายุ (Aging society) แนวโน้มการเพิ่มประชากรในวัยสูงอายุทวีจำนวนมากขึ้นตามลำดับ บทความนี้เป็นการศึกษาด้านสวัสดิการสังคมในสังคมไทย โดยแบ่งเป็น ๕ ส่วน คือ ๑) บทนำ  ๒) ความหมายและปัจจัยที่ส่งผลต่อสวัสดิการสังคม ๓) กรณีศึกษาผู้สูงอายุในสังคมไทย ซึ่งในส่วนนี้ได้ศึกษาการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับผู้สูงอายุ  …

รศ. ดร.โกวิท วงศ์สุรวัฒน์ภาคีสมาชิก การกำเนิดขึ้นของรัฐบาลแบบคณะรัฐมนตรีและตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในอังกฤษเกิดจากปัจจัยหลากหลายประการที่สะสมกันมาและส่งผลกระทบต่อเนื่องกันเป็นลูกโซ่ หรือเรียกว่าเป็น “ปัจจัยเชิงปฏิกิริยา” เริ่มตั้งแต่ “พัฒนาการของการปกครองในอังกฤษ” ซึ่งมีพัฒนาการผ่านระยะเวลามาเกือบพันปีนับแต่การจากไปของชาวโรมันกระทั่งการมีรัฐสภาเกิดขึ้นเป็นครั้งแรก อำนาจเด็ดขาดของพระมหากษัตริย์ค่อย ๆ ถูกจำกัดลงเป็นลำดับ ได้สั่งสมและก่อสร้างรากฐานรูปแบบการปกครองที่มีรัฐสภา มีการแบ่งอำนาจให้แก่ขุนนาง เสนาบดี รวมถึงก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงราชวงศ์ต่าง ๆ กระทั่งมาถึงราชวงศ์ทิวดอร์  ซึ่งในช่วงนี้เป็นจุดกำเนิดของ “ปัญหาด้านศาสนาในอังกฤษ” ส่งผลให้มีการแยกนิกายของคริสต์ศาสนาออกมาเป็นนิกายอังกฤษ จนกลายเป็นที่ยึดถือและค่านิยมของชาวอังกฤษว่าพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษจะต้องเป็นโปรเตสแตนต์ที่นับถือนิกายอังกฤษเท่านั้น ปัจจัยเช่นนี้เองที่กลายเป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการทางการปกครองในอังกฤษและก่อให้เกิด “กฎหมายเกี่ยวกับการสืบราชสันติวงศ์” ที่สำคัญได้แก่ …

ศ. ดร.ผลิน ภู่จรูญราชบัณฑิต ในการดำรงอยู่ของมนุษย์นั้นแท้จริงแล้วต้องการเพียงแค่ปัจจัยสี่เท่านั้นแต่ด้วยความฉลาดเฉลียวของมนุษย์ทำให้มนุษย์พยายามทำให้ตัวเองได้รับประโยชน์สูงสุดเพื่อตอบสนองความต้องการที่ไม่เคยพอ ตัวแปรนี้นับได้ว่าเป็นหนึ่งในเหตุผลที่ทำให้โลกของเราประสบกับความวุ่นวายและความยุ่งยากมาตั้งแต่ในอดีตมาจนถึงปัจจุบัน จากการทำสงครามเพื่อแย่งชิงมาสู่สงครามทางการค้าที่ใช้กิจกรรมทางธุรกิจเป็นกลไกเพื่อตอบสนองความต้องการดังกล่าว ทำให้เกิดกระบวนการแปรเปลี่ยนทรัพยากรให้กลายเป็นสินค้าและบริการที่สร้างความพึงพอใจให้กับทุกฝ่ายได้ ซึ่งแน่นอนว่าไม่เท่าเทียมกันได้ทุกคนแต่สามารถยกระดับมาตรฐานชีวิตความเป็นอยู่โดยรวมได้อย่างดี ในขณะที่หนึ่งในตัวแปรที่นำมาซึ่งความพึงพอใจนั้นคือ ทรัพยากรธรรมชาติที่นำมาใช้กลับถูกนำมาใช้อย่างมากเกินไปจนเป็นการทำลายทรัพยากรลงทุกวัน ทำให้การเติบโตที่ต้องการแทนที่จะเป็นความมั่งคั่งที่ยั่งยืนกลับนำมาซึ่งความเสื่อมถอยอย่างไม่น่าเชื่อ ปรากฏการณ์ที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้นทุกวันนำมาซึ่งความท้าท้ายในการจัดการศักยภาพสังคมที่มีอยู่ให้เป็นความมั่งคั่งที่ยั่งยืนก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินแก้

ศ. ดร.ผาสุก พงษ์ไพจิตรภาคีสมาชิก นักการเงินมีชื่อเสียงอ้างถึงรายงานของบริษัทการเงินใหญ่ของโลก Credit Suisse (CS) บอกว่าไทยเหลื่อมล้ำสูงที่สุดในโลกส่งผลให้มีการอภิปรายกันอย่างกว้างขวางในสื่อสังคมและสื่อมวลชนว่าจริงหรือ? บทความนี้ประมวลข้อมูลจากรายงานของ CS การอภิปรายกันดังกล่าว และแสดงข้อมูลจากงานศึกษาของคณะวิจัยที่คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาฯ และธรรมศาสตร์ที่พบว่าไทยมีความเหลื่อมล้ำสูงด้านทรัพย์สินจริง แต่ที่สุดในโลกหรือไม่ ตอบยากเพราะผู้มั่งมีไม่เปิดเผยข้อมูล และการเปรียบเทียบระหว่างประเทศในเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย รายงานของ CS เองไม่ได้บอกเช่นนั้น แต่ได้แสดงข้อมูลว่าไทยอยู่ในกลุ่มประเทศเหลื่อมล้ำสูงด้านทรัพย์สินใน 40 ประเทศที่ศึกษา ประเด็นจึงไม่ใช่ว่า ไทยเหลื่อมล้ำสูงที่สุดในโลกหรือไม่ …

ศ. ดร.ไพฑูรย์ สินลารัตน์ภาคีสมาชิก ปัญหาของการเรียนการสอนที่ผ่านมาปัญหาหนึ่งคือ ครูไม่รู้จักและไม่เข้าใจปรัชญาของการศึกษาที่หลากหลายอย่างเพียงพออ  ไม่รู้จักและไม่เข้าใจว่าผู้เรียนที่มีความหลากหลาย การเรียนรู้ย่อมมีความแตกต่างกัน  อีกทั้งครูยังมีความรู้ไม่ตรงกับที่ผู้ใช้ต้องการ สถาบันการผลิตครูไม่มีความรู้ที่เพียงพอในทุกเรื่อง การเรียนการสอนเน้นเพียงความรู้ในทางทฤษฎีแต่นำไปปฏิบัติไม่ได้  ทางออกของปัญหาคือ ครูต้องรู้จักเด็กที่ตนสอนนั้นมีความหลากหลาย ดังนั้นการเรียนการสอนจึงต้องมีความหลากหลาย ครูต้องรู้จักเด็กตามสภาพที่เป็นจริง ครูต้องมีประสบการณ์ในการสอนและการสัมผัสกับเด็กมาก่อน ครูต้องได้รับการฝึกฝนและเตรียมตัวเพื่อทำงานในสภาพแตกต่างกัน และที่สำคัญคือ ครูต้องรู้เนื้อหาที่หลากหลายอย่างเพียงพอ  ครูจึงต้องได้รับการปรับปรุง พัฒนา รวมทั้งเรียนรู้ปัญหามาก่อนที่จะทำการสอนในโรงเรียนที่หลากหลาย การเป็นครูนั้นต้องสร้างแรงบันดาลใจให้กับนักเรียน สร้างให้เด็กมีคุณธรรมจริยธรรม สามารถสอนตัวเองได้ มีความคิดสร้างสรรค์ …