จิตวิทยาการแก้ปัญหาความยากจนและความเหลื่อมล้ำอย่างยั่งยืนโดยยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

รศ. ดร.ประจักษ์ ปฏิทัศน์ภาคีสมาชิก ความยากจนคือองค์รวมทั้งหมดของผลลัพธ์ที่เกิดจากพลวัตรการปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลกับสภาพแวดล้อมที่บุคคลดำเนินชีวิต คนยากจนเพราะขาดการเรียนรู้ที่จะปรับตัวในการประกอบอาชีพอย่างเหมาะสม และเท่าทันต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมทางเศรษฐกิจ การแก้ปัญหาความยากจนและความเหลื่อมล้ำให้สำเร็จอย่างยั่งยืน รัฐจึงจำเป็นต้องแก้ปัญหาอย่างเป็นองค์รวม โดยมุ่งเน้นที่การปรับแก้พฤติกรรมการประกอบอาชีพของคนยากจน และภาคีผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในปัญหาความยากจนทุกภาคส่วน ให้ร่วมกันส่งเสริมการเรียนรู้และประคับประคองคนยากจนให้สามารถปรับตัวอย่างเท่าทันต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมทางเศรษฐกิจ กลายเป็นผู้ได้รับประโยชน์จากการเปลี่ยนแปลง ซึ่งมีแนวทางทำได้หลายแนวทาง แต่แนวทางการพัฒนาคนยาจนให้มีชุดความคิดการเป็นผู้ประกอบการโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง น่าจะเป็นแนวทางที่เหมาะสมที่สุด เพราะจะส่งผลทำให้คนยากจนสามารถดิ้นรนหลุดพ้นจากวงจรความยากจนได้ด้วยตัวเอง และยังป้องกันมิให้บุคคลกลับเข้าสู่วงจรความยากจนซ้ำอีก อย่างยั่งยืน ภาคีผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในปัญหาความยากจน มีอย่างน้อย  ๓ ภาคส่วน ที่ถือเป็นต้นตอทำให้เกิดปัญหาความยากจนและความเหลื่อมล้ำซ้ำซากในสังคมไทย ได้แก่ ๑) …

ชุดความคิดในพระไตรปิฎกที่ยังใช้ได้กับสังคมสังคมสมัยใหม่

ศ. ร.ท. ดร.บรรจบ บรรณรุจิภาคีสมาชิก คำสอนของพระพุทธเจ้าแบ่งเป็น ๒ ส่วนใหญ่ ๆ คือ ธรรมกับวินัย  “วินัย” จัดเป็นหมวดโดยอาศัยพฤติกรรมการทำผิดและการปรับโทษเป็นหลักในการบัญญัติ  ส่วน “ธรรม” คือ คำสอนที่ทรงแสดงโปรดสาวกในโอกาสต่าง ๆ ที่เป็นธรรมบรรยายทั่วไป ไม่มีชุดหลักธรรมก็มี ที่มีหัวข้อธรรมเป็นชุด ๆ ก็มี ประกอบด้วยธรรมชุดละ ๒ ข้อบ้าง …

ความเสมอภาคในความยุติธรรม

ศ.กีรติ บุญเจือราชบัณฑิต ความเสมอภาคในความยุติธรรม แปลเป็นภาษาอังกฤษได้ว่า equality in justice ซึ่งแผลงมาจากภาษาละตินว่า equalitas in justitia คำแรกมีความหมายเหมือน equation ซึ่งแจ่มแจ้งและชัดเจนตามเกณฑ์ของเรอเน เดการ์ต (René Descartes) แต่ปัญหาใหญ่อยู่ที่คำหลังซึ่ง ๔ คำใน ๔ ภาษาวิชาการมีความหมายไม่ตรงกัน คือ ภาษากรีกใช้ว่า dikaiosyne   …

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ กับการเลือกตั้งทั่วไปในปี ๒๕๖๒ พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา จะยังคงเป็นนายกรัฐมนตรีต่อหรือไม่?

ศ.เกริกเกียรติ พิพัฒน์เสรีธรรมราชบัณฑิต การปฏิรูปทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองในระบอบประชาธิปไตย ที่ได้ก่อกำเนิดขึ้นในประเทศไทยตั้งแต่วันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ เป็นต้นมา นับเป็นเวลาเกือบ ๙๐ ปีแล้ว ก็ไม่สามารถทำให้คนไทยทุกคนมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นเหมือนกับประชาชนในประเทศเพื่อนบ้านที่มีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงตามหลังประเทศไทยเกือบ ๓๐ ปี  ในทางตรงกันข้าม ประเทศไทยกลับกลายเป็นประเทศที่มีปัญหาการกระจายรายได้และความเหลื่อมล้ำทางสังคมเศรษฐกิจที่เลวร้ายที่สุดในกลุ่มประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ดังนั้น การเลือกตั้งในวันที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๒ …

ศาสตร์พระราชาและการลดความเหลื่อมล้ำ

ศ. ดร.ปราณี ทินกรภาคีสมาชิก บทความนี้ได้รวบรวมข้อมูลจากพระปฐมบรมราชโองการ พระราชกรณียกิจและโครงการในพระราชดำริ รวมทั้งพระราชดำรัสเกี่ยวกับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร โดยเฉพาะในส่วนที่พระองค์ทรงมุ่งมั่นในการแก้ไขปัญหาความอดอยากหิวโหย และปัญหาความยากจนให้แก่ราษฎร ผู้เขียนประมวลว่า พระองค์ท่านทรงมีพระปรีชาสามารถในศาสตร์หลายแขนงรวมถึงเศรษฐศาสตร์ และได้ทรงใช้หลักวิชาการเศรษฐศาสตร์ร่วมกับวิทยาศาสตร์ในการแก้ไขปัญหาความยากจน การอุทิศพระองค์เป็นผู้นำในการแก้ไขปัญหาความยากจนของพระองค์ท่านได้มีส่วนทำให้บุคคลและหน่วยงานต่างๆ มองเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าว ผู้เขียนชี้ให้เห็นว่าปัญหาความยากจนเป็นปัญหาความเหลื่อมล้ำที่ถือได้ว่ารุนแรงที่สุด เพราะกลุ่มคนจนคือกลุ่มประชากรที่มีรายได้อยู่ในระดับต่ำสุดเมื่อเทียบกับประชากรกลุ่มอื่นๆ  ปัจจุบันนี้คนจนในประเทศไทยได้ลดลงมาจากที่เคยมีเกินครึ่งของประเทศ เหลือเพียงร้อยละ 8.6 ของประชากร อย่างไรก็ตาม ความเหลื่อมล้ำของการกระจายรายได้ระหว่างประชากรกลุ่มต่างๆ แม้ว่าจะลดลงบ้าง แต่ก็ลดลงน้อยและช้ามาก …